Het belang van
vitaliteit op de werkvloer.
Vitaliteit, een mooi woord, maar wat bedoelen we daar nou eigenlijk mee? Vitalogie (uit het Latijn: vita = leven, logos = leer) is de leer van vitaliteit van levende wezens en levensvormen. Een beoefenaar van vitalogie wordt een vitaloog genoemd. Bij HCS hebben ook vitalogen in dienst. Eén van deze vitalogen is onze accountmanager Duurzame Inzetbaarheid, Joep de Cock. Hij legt ons uit waarom vitaliteit zo belangrijk is in de huidige maatschappij.
Fysiek aspect versus mentaal aspect
‘Tien jaar geleden werkte ik in de beurzenbranche. Ik reisde heel Europa door en maakte werkdagen van 20 uur per dag. Dat werd me na 1,5 jaar te veel. Mijn batterij was leeg. Het woord ‘burn-out’ was nog niet echt een begrip, maar ik wist heel goed waar het aan lag. De fysieke kant van mijn lichaam (hoe ver kun je gaan?) kende ik wel. Ik heb ooit een marathon gelopen, heb aan roeiwedstrijden gedaan, maar het fysieke aspect is niet alleen voldoende om op de been te blijven, sociale en mentale factoren spelen hierin ook een rol. Wie is je familie, wie zijn je vrienden, hoe ben je opgegroeid?’ Joep vond dit dermate interessant dat hij de opleiding tot vitaloog is gaan volgen.
Belangrijke kenmerken van een vitaloog
‘Het begint eigenlijk met ervaringsdeskundige zijn. Door de dingen die ik heb meegemaakt, heb ik mezelf – fysiek en mentaal – leren kennen. Daarnaast moet je interesse hebben in gedragsverandering en waarom mensen de dingen doen die ze doen. Je hoeft geen topsporter te zijn, geen diëtist, het gaat meer over inzicht in jezelf en anderen willen helpen of coachen.’ In het werk als vitaloog geeft Joep advies aan verschillende bedrijven. Hierin zitten genoeg uitdagingen, want niet elk bedrijf is hetzelfde. Maar zijn grootste uitdaging heeft met loslaten te maken. ‘Ik vind het heel leuk om met organisaties mee te lopen, te inventariseren wat mensen doen. Waar schuurt het? Het gaat vaak over dingen die wat lastiger en moeilijker zijn. Dat kan ik heel snel analyseren. Als adviseur wil ik graag snel helpen en een oplossing zoeken, maar vaak ligt de oplossing in de organisatie of in de persoon zelf. Ik kan mensen niet veranderen; dat moeten ze zelf doen. Ik kan alleen faciliteren, spiegelen, een gesprek voeren, maar het veranderstuk, dat ligt toch echt bij de persoon zelf.’
Wat doet vitaliteit voor de werkgever (Grootzakelijk en MKB) en wat voor de werknemer?
‘We hebben het hier over woorden die nog wat vreemd klinken. Duurzame inzetbaarheid is een containerbegrip. Het is lastig om daar een betekenis aan te geven. Vitaliteit zegt al iets meer over mentaal en fysiek fit. Het gaat erom dat mensen de juiste fitheid hebben en de talenten die ze hebben, goed benutten. Als werkgever kun je een omgeving creëren waarin werknemers het vermogen hebben om te kunnen werken.’
Volgens Joep zit er een verschil tussen Grootzakelijk en MKB-bedrijven. ‘De essentie blijft wel hetzelfde, maar het uitrollen van een programma is anders. Bij Grootzakelijk heb je een groter team waarmee je werkt, bij MKB zijn het soms maar 1 à 2 personen. Ik vind eigenlijk dat vitaliteit, inzetbaarheid of werkvermogen het hoogste thema binnen HR moet zijn, ongeacht hoe groot het bedrijf is. HR is namelijk bezig met hoe zet ik de juiste man/vrouw op de juiste plek voor nu en in de toekomst. Wat heeft deze man/vrouw nodig aan expertise of ondersteuning? Dus waar gaat iemand van aan?’ Fitte en enthousiaste werknemers zorgen voor meer productiviteit en minder verzuim.
Wat hebben we geleerd van thuiswerken en hoe zie je de toekomst van hybride werken voor je?
Wat duidelijk is geworden in het interview met Joep is dat we niet meer om vitaliteit heen kunnen. Het gaat nu veel meer over verbinding zoeken met elkaar. ‘Het moet er straks – als we weer naar kantoor kunnen en mogen – niet om gaan hoeveel dagen we naar kantoor gaan, maar wat je doet op kantoor. Hybride werken kan prima, maar dat gaat niet vanzelf. Als bedrijf moet je mensen meenemen in je visie van hybride werken. Wat wil je ermee bereiken? Wat is het doel van op kantoor zijn? We moeten, denk ik, meer toe naar vitaal leiderschap, waarin verbinding centraal staat. Hoe wordt het team gestuurd? Wat doet het team (samen)? Het moet niet meer om tijd gaan, maar om de taken die je doet. Verbinding en leiderschap zijn elementen die ervoor zorgen dat mensen erbij gehaald worden en samen het gesprek aangaan.’
'Ik geloof niet in moeten. Ik zou mensen willen uitnodigen om te kijken naar zichzelf. Wat zou je nog meer kunnen doen, zonder dat het moet? Begin met en kleine stap. Kijk met een gezonde dosis humor en scepsis naar jezelf. En bedankt dan: hoe zou ik dit kunnen doen? En kom dan in beweging, stapje voor stapje. Jij bent zelf degene die verandering kan veroorzaken.’